Δίκτυο Μετρητών Νετρονίων: θεμελιώδης έρευνα και εφαρμογές

Οι μετρητές νετρονίων είναι σύγχρονα όργανα που είναι τοποθετημένα σε διαφορετικά σημεία πάνω στη Γη. Κάθε μετρητής νετρονίων καταμετρά πρωτογενή κοσμική ακτινοβολία με ενέργεια και μαγνητική δυσκαμψία πάνω από ένα ορισμένο κατώφλι και που έρχεται από ορισμένες διευθύνσεις. Αφού αυτές οι παράμετροι εξαρτώνται κυρίως από την θέση του μετρητή πάνω στη Γη, τα δίκτυα μετρητών νετρονίων παρέχουν την δυνατότητα εξαγωγής πληροφοριών από τα δεδομένα τους, όπως για το ενεργειακό φάσμα και τις διευθύνσεις διάδοσης των πρωτογενών σωματιδίων. Επίσης μας δίνουν την δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε τους μετρητές νετρονίων για συναγερμούς διαστημικού καιρού. Αυτό απαιτεί μια βάση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, όπως είναι το NMDB.

Γιατί χρειαζόμαστε ένα δίκτυο μετρητών νετρονίων?

Οι μετρητές νετρονίων είναι σύγχρονα όργανα τοποθετημένα σε διαφορετικά σημεία πάνω στη Γη. Ο υψηλός ρυθμός καταμέτρησης, συγκριτικά με τους ανιχνευτές στο διάστημα, είναι το μεγάλο πλεονέκτημα των μετρητών νετρονίων. Αυτό επιτρέπει στους σταθμούς να παρατηρούν πολλές μικρές και βραχυπρόθεσμες αλλαγές στην ένταση της κοσμικής ακτινοβολίας (μεγέθους 0.5% περίπου), οι οποίες δεν καταγράφονται από τους ανιχνευτές στο διάστημα. Επίσης, σε αντίθεση με τους ανιχνευτές που βρίσκονται στο διάστημα, οι μετρητές νετρονίων δεν μπορούν να επηρεαστούν από έντονες εκρήξεις ηλιακών ενεργητικών σωματιδίων. Άλλο ένα πλεονέκτημα των μετρητών νετρονίων είναι η μακρόχρονη αξιοπιστία τους και η αυτόματη απόκτηση των δεδομένων.

Το γεωμαγνητικό πεδίο επιδρά με δυο τρόπους, που είναι καθορισμένοι για κάθε τοποθεσία πάνω στη Γη (βλ. Κοσμικές Ακτίνες και Γη):

  • ένα χαμηλό κατώφλι δυσκαμψίας, κάτω από το οποίο τα σωματίδια που έρχονται από το διάστημα δεν μπορούν να φθάσουν στην ατμόσφαιρα πάνω από τον μετρητή νετρονίων,
  • • ένα στενό κώνο διευθύνσεων, μέσα στον οποίο οι πρωτογενείς κοσμικές ακτίνες πρέπει να προσκρούουν πάνω στην μαγνητόσφαιρα ώστε να φθάσουν στον μετρητή νετρονίων ( περισσότερες λεπτομέρειες εδώ).

Λόγω αυτών των ιδιαιτεροτήτων, ένα δίκτυο σταθμών μετρητών νετρονίων που είναι τοποθετημένοι σε διαφορετικές τοποθεσίες είναι απαραίτητο να δίνει την ροή των φορτισμένων σωματιδίων που φθάνουν στην μαγνητόσφαιρα συναρτήσει και της διεύθυνσης άφιξης και της δυσκαμψίας ή της ενέργειας. Ο συνδυασμός του παγκοσμίου δικτύου μετρητών νετρονίων μαζί με την ατμόσφαιρα της Γης και την μαγνητόσφαιρα μπορεί να θεωρηθεί σαν ένα μοναδικό όργανο με ανάλυση ως προς τις διευθύνσεις και τις ενέργειες. Γι’ αυτό και οι μετρητές νετρονίων έχουν ιστορικά κατασκευαστεί με ένα συγκεκριμένο σχεδιασμό. Η χρήση όλων των σταθμών σαν έναν πολύ-κατευθυντήριο ανιχνευτή κάνει και την ακρίβεια πιο υψηλή (< 0.1% για ωριαία δεδομένα) σε σχέση με ένα απλό όργανο. Ο παραπάνω χάρτης δείχνει την κατανομή των μετρητών νετρονίων σε όλη τη Γη.

Δίκτυα μετρητών νετρονίων: έρευνα

Στη συνέχεια εξετάζουμε τους λόγους που καθιστούν αναγκαία τη τοποθέτηση μετρητών νετρονίων σε διαφορετικά μέρη πάνω στη Γη.

Μακρόχρονη παρακολούθηση των μεταβολών των κοσμικών ακτίνων

Μακρόχρονη μεταβολή των κοσμικών ακτίνων για σωματίδια 10 GV από το παγκόσμιο δίκτυο μετρητών νετρονίων από το 1957 έως το 2007.

Μελέτες των δεδομένων των μετρητών νετρονίων έχουν δείξει ότι σε κάθε σταθμό ο ρυθμός καταμέτρησης ποικίλει ανάλογα με τον ηλιακό κύκλο. Αυτό είναι το φαινόμενο της ηλιακής διαμόρφωσης των γαλαξιακών κοσμικών ακτίνων. Για να ερευνήσουμε την προέλευση αυτού του φαινομένου, δεν μπορούμε να βασιστούμε στο ρυθμό καταμέτρησης ενός μόνο μετρητή νετρονίων -πρέπει να εξάγουμε την ένταση της κοσμικής ακτινοβολίας σαν συνάρτηση της ενέργειας ή της δυσκαμψίας του σωματιδίου. Αφού κάθε μετρητής είναι ευαίσθητος στις πρωτογενείς κοσμικές ακτίνες πάνω από ένα χαμηλό κατώφλι δυσκαμψίας (ή ενέργειας), που εξαρτάται από τη θέση του πάνω στη Γη, και κυρίως το πλάτος στο οποίο βρίσκεται, μπορούμε να συνδυάσουμε δεδομένα από σταθμούς σε διαφορετικά πλάτη, από τους πολικούς μέχρι αυτούς που βρίσκονται στον ισημερινό. Αυτό έχει γίνει ώστε να προκύψει η ιστορία των γαλαξιακών κοσμικών ακτίνων όπως φαίνεται στο σχήμα, όπου έχει σχεδιαστεί η ένταση της κοσμικής ακτινοβολίας για δυσκαμψία 10 GV (κινητική ενέργεια 9 GeV) και συγκρίνεται με την εξέλιξη του αριθμού των κηλίδων κατά την διάρκεια αρκετών δεκαετιών.

Χαρακτηριστικά ηλιακών κοσμικών ακτίνων σε σχέση με την διεύθυνση

Το δίκτυο σε υψηλά πλάτη είναι απαραίτητο για την μέτρηση ανισοτροπιών που σχετίζονται με παροδικά γεγονότα κοσμικών ακτίνων, όπως γεγονότα ηλιακών ενεργητικών σωματιδίων (solar energetic particle events) ή γεγονότα Forbush (Forbush effects). Αν οι σταθμοί είναι τοποθετημένοι σε συγκρίσιμα γεωμαγνητικά πλάτη, το κατώφλι δυσκαμψίας τους θα είναι παρόμοιο και όποια διαφορά παρουσιάζουν στον ρυθμό καταμέτρησης θα οφείλεται στην διαφορετική διεύθυνση άφιξης των πρωτογενών κοσμικών ακτίνων. Αυτό φαίνεται από παρατηρήσεις του γεγονότος στις 20 Ιανουαρίου 2005 από 2 μετρητές νετρονίων που δεν διαφέρουν τόσο πολύ οι δυσκαμψίες κατωφλίου. Η αρχική κορυφή είναι πολύ πιο έντονη στο σταθμό Terre Adélie παρά στον σταθμό στο Kerguelen Island, γιατί κατά την διάρκεια του συγκεκριμένου γεγονότος τα πρώτα ενεργητικά σωματίδια προσέκρουσαν στην γήινη μαγνητόσφαιρα νότια, λόγω ενός ασυνήθιστου προσανατολισμού του διαπλανητικού μαγνητικού πεδίου. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τις διευθύνσεις που βλέπουν οι μετρητές νετρονίων, πατήστε εδώ.

Δίκτυα μετρητών νετρονίων και συναγερμοί διαστημικού καιρού

Τα δίκτυα των μετρητών νετρονίων είναι σημαντικά για να εξάγουμε όσο το δυνατόν περισσότερες επιστημονικές πληροφορίες από τις μετρήσεις τους. Αλλά τα δίκτυα είναι επίσης απαραίτητα για την χρήση των μετρητών νετρονίων στους συναγερμούς διαστημικού καιρού, αφού συνδέονται με ηλιακά ενεργητικά σωματίδια ή στεμματικές εκτοξεύσεις μάζας που κατευθύνονται προς την Γη.

Συναγερμοί ηλιακών ενεργητικών σωματιδίων

Η αυξημένη ροή ενεργητικών σωματιδίων από τον Ήλιο (SEP=solar energetic particles) είναι μια μεγάλη ενόχληση για τον εξοπλισμό των διαστημόπλοιων ή άλλων τεχνολογιών, για ραδιοεπικοινωνίες στις πολικές περιοχές και επίσης για επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις (περισσότερες λεπτομέρειες εδώ). Καθώς η τεχνολογία στο διάστημα παίζει ένα ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο, είναι αναγκαίο να αναπτυχθούν εργαλεία για την πρόγνωση αυτών των γεγονότων. Τα ηλιακά πρωτόνια κοσμικών ακτίνων και πιθανώς τα νετρόνια είναι, εκτός από τα ηλεκτρόνια υψηλής ενέργειας, τα πιο γρήγορα σωματίδια που θα φθάσουν στη Γη κατά την διάρκεια ενός τέτοιου γεγονότος. Δεν είναι πάρα πολλά και γι’ αυτό δεν είναι από μόνα τους μεγάλη απειλή. Σηματοδοτούν όμως την άφιξη ενός μεγάλου αριθμούν πρωτονίων και ιόντων χαμηλής ενέργειας. Και αφού οι ηλιακές κοσμικές ακτίνες παράγονται πάντα σε μεγάλα γεγονότα, όπου ο αριθμός πρωτονίων και ιόντων χαμηλών ενεργειών είναι από τους πιο μεγάλους, τα δίκτυα μετρητών νετρονίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να αναπτύξουν προειδοποιητικά συστήματα πραγματικού χρόνου, συναγερμούς SEP. Υπάρχουν δύο θεμελιώδεις απαιτήσεις για να γίνει κάτι τέτοιο: αξιόπιστη πρόβλεψη των γεγονότων και αποφυγή λανθασμένων συναγερμών.

Το πόσο σημαντικά είναι τα δεδομένα πραγματικού χρόνου από τους μετρητές νετρονίων δικαιολογεί και το πρόγραμμα NMDB. Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος αναπτύσσουμε ένα τέτοιο προειδοποιητικό σύστημα χρησιμοποιώντας δεδομένα από τουλάχιστον 3 μετρητές νετρονίων σε υψηλά πλάτη, αφού αυτοί είναι οι πιο ευαίσθητοι λόγω του χαμηλού κατωφλίου δυσκαμψίας, και τα συνδυάζουμε με δεδομένα μαλακών ακτίνων – Χ από δορυφόρους ώστε να ελέγξουμε αν κάποια έκλαμψη είναι σε εξέλιξη.
Όταν σε κάποιο μετρητή ο ρυθμός καταμέτρησης ξεπεράσει τον μέσο ρυθμό για πολλές συνεχόμενες μετρήσεις του 1 λεπτού, τότε δίνεται συναγερμός σταθμού. Μια επίγεια επαύξηση θεωρείται ότι ξεκινάει όταν τουλάχιστον 3 σταθμοί βρίσκονται στην κατάσταση συναγερμού και όταν ένα κανάλι ακτίνων – Χ δείχνει ότι μια έκλαμψη ξεκινάει.

Οι κοσμικές ακτίνες σαν ένα προειδοποιητικό σήμα των στεμματικών εκτοξεύσεων μάζας που επιδρούν στην Γη

Δεν είναι μόνο τα γρήγορα σωματίδια που παίζουν ρόλο στην διαμόρφωση του διαστημικού καιρού. Οι στεμματικές εκτοξεύσεις μάζας που διαδίδονται μέσα στο διαπλανητικό διάστημα μπορεί να δημιουργήσουν μια γεωμαγνητική καταιγίδα όταν χτυπήσουν στην μαγνητόσφαιρα της Γης.
Η διαταραχή του μαγνητικού πεδίου της Γης προκαλεί ηλεκτρικά ρεύματα που μπορούν να επηρεάσουν τον τεχνολογικό εξοπλισμό στο έδαφος και ιδίως στις πολικές περιοχές της Γης αλλά και τα ηλεκτρονικά στο διάστημα. Οι μετρήσεις των μετρητών νετρονίων μπορούν να δώσουν μια προειδοποίηση σχετικά με την άφιξη κατευθυνόμενων προς την Γη CMEs, γιατί αυτές οι διαταραχές προσδιορίζουν την διάδοση των γαλαξιακών κοσμικών ακτίνων στην Ηλιόσφαιρα.

Όταν μια γρήγορη στεμματική εκτόξευση μάζας κινείται στο διαπλανητικό διάστημα (ICME), δημιουργώντας ένα κρουστικό κύμα μπροστά της, επηρεάζει την διάδοση των γαλαξιακών κοσμικών ακτίνων και τις διευθύνσεις άφιξής τους στη Γη (περισσότερες λεπτομέρειες εδώ). Καθώς ένα κρουστικό κύμα μπορεί να ανακλά φορτισμένα σωματίδια οι κοσμικές ακτίνες μειώνονται πίσω από το κύμα. Αφού οι κοσμικές ακτίνες διαδίδονται πολύ πιο γρήγορα από την ICME, η παρακολούθηση τους μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να μας ενημερώσει για την επερχόμενη διαταραγμένη περιοχή πολύ πριν αυτή φθάσει στη Γη. Προειδοποιητικά σήματα των ICMEs αναγνωρίστηκαν στα δεδομένα μετρητών νετρονίων πριν την έναρξη ισχυρών μαγνητικών καταιγίδων και μεγάλων μειώσεων Forbush. Λεπτομερής ανάλυση αυτών των φαινομένων έδειξε ότι τα προειδοποιητικά σήματα μπορεί να είναι μια μείωση ή μια αύξηση στον ρυθμό καταμέτρησης των κοσμικών ακτίνων.

Οι μειώσεις που δρουν ως προειδοποιητικό σήμα παρατηρούνται όταν ένας μετρητής νετρονίων συνδέεται μαγνητικά με την περιοχή μείωσης των κοσμικών ακτίνων πίσω από το κρουστικό κύμα (downstream region). Αλλά για τον ίδιο λόγο – ανάκλαση στο κρουστικό κύμα – κάποιος θα περίμενε μια αυξημένη ροή κοσμικών ακτίνων μπροστά από το κρουστικό κύμα (upstream region). Αν η Γη συνδέεται με αυτή την περιοχή οι μετρητές νετρονίων θα καταγράψουν αυξημένη ένταση κοσμικών ακτίνων πριν την άφιξη της ICME. Η επίδραση του κρουστικού κύματος είναι πιο χαρακτηριστική για απόσταση που αντιστοιχεί στην ακτίνα της κυκλικής τροχιάς του σωματιδίου των κοσμικών ακτίνων μέσα στο μαγνητικό πεδίο (ακτίνα Larmor) μπροστά από το κρουστικό κύμα. Για πρωτόνια με δυσκαμψία 10 GV και για μέση ένταση του διαπλανητικού μαγνητικού πεδίου πριν την άφιξη του κρουστικού κύματος (περίπου 5 nT) η ακτίνα Larmor είναι περίπου 0.04 AU (1 αστρονομική μονάδα = μέση απόσταση Γης - Ηλίου). Ένα κύμα με ταχύτητα 500 km/s χρειάζεται περίπου 4 ώρες για να καλύψει αυτή την απόσταση πριν φθάσει στη Γη. Το δίκτυο των μετρητών νετρονίων μπορεί να αναγνωρίσει αυτά τα σήματα και να εκπέμψει ένα προειδοποιητικό σήμα για επικείμενη γεωμαγνητική καταιγίδα.

Σε αυτό το σχήμα φαίνεται ένα παράδειγμα: είναι ένας χάρτης των μεταβολών της έντασης της κοσμικής ακτινοβολίας σαν συνάρτηση της ασυμπτωτικής διεύθυνσης άφιξης (κάθετος άξονας) και του χρόνου (fractional days, οριζόντιος άξονας). Οι κόκκινοι κύκλοι δηλώνουν μια μείωση της έντασης και οι κίτρινοι μια αύξηση. Το μέγεθος του κύκλου είναι ανάλογο με το πλάτος της μεταβολής των κοσμικών ακτίνων. Η κάθετη γραμμή καθορίζει την στιγμή που το κρουστικό κύμα έφθασε στη Γη. Από εκείνη την στιγμή η ένταση της κοσμικής ακτινοβολίας μειώνεται σε όλους τους μετρητές νετρονίων, όπως φαίνεται από τους κόκκινους κύκλους που υπάρχουν παντού. Αλλά η εικόνα δείχνει καθαρά ότι οι μειώσεις στην ένταση των κοσμικών ακτίνων εμφανίστηκαν πιο πριν σε μια στενή περιοχή μήκους 135°-180°, που αντιστοιχεί στην διεύθυνση του διαπλανητικού μαγνητικού πεδίου. Αυτή η ιδιομορφία φάνηκε ξεκάθαρα από τις 7 Σεπτεμβρίου ~23:00 UT (24 ώρες πριν την άφιξη του κρουστικού κύματος στη Γη). Η μείωση της έντασης των κοσμικών ακτίνων στην διεύθυνση του μαγνητικού πεδίου σήμαινε πως η δυναμική γραμμή του διαπλανητικού μαγνητικού πεδίου συνδέθηκε με μια περιοχή ώστε να αποτρέπει την άφιξη κοσμικών ακτίνων – την περιοχή πίσω από το κρουστικό κύμα της προς την Γη ερχόμενης ICME. Με αυτό τον τρόπο η παρατήρηση των κοσμικών ακτίνων με το παγκόσμιο δίκτυο μετρητών νετρονίων μπορεί να δώσει ένα προειδοποιητικό σήμα για την επερχόμενη ICME ώρες πριν την άφιξή της.

Η εκμετάλλευση αυτού του εργαλείου είναι κάτι που μπορεί να αναπτυχθεί μελλοντικά. Για την παραπάνω εικόνα χρησιμοποιήθηκαν περίπου 45 σταθμοί. Με αυτό τον αριθμό σταθμών όλα τα μήκη άφιξης μπορούν και παρατηρούνται ανά πάσα στιγμή. Καθώς περιστρέφεται με την Γη, κάθε σταθμός ανιχνεύει έναν πλήρη κύκλο μηκών κατά την διάρκεια μιας ημέρας και όσοι περισσότεροι σταθμοί χρησιμοποιούνται σε διαφορετικές τοποθεσίες τόσο πιο ολοκληρωμένη εικόνα έχουμε. Αν έχουμε μόνο ένα σταθμό κάθε στιγμή μόνο μια διεύθυνση θα παρατηρείται. ΟΙ ευρωπαϊκοί σταθμοί και οι σταθμοί κοντά στη Ευρώπη δεν είναι αρκετοί: το ίδιο παράδειγμα όπως και προηγουμένως παρουσιάζεται σε αυτά τα σχήματα με δεδομένα μόνο από τους ευρωπαϊκούς σταθμούς (αριστερά), τους ευρωπαϊκούς και τους ρώσικους σταθμούς (δεξιά), για μια στενή περιοχή μηκών. Τα προειδοποιητικά σήματα είναι και πάλι εμφανή αλλά τώρα είναι σποραδικά και αυτό δεν δίνει ένα αξιόπιστο προειδοποιητικό σήμα.

Ιστορική αναδρομή

Ιστορικά το δίκτυο μετρητών νετρονίων ξεκίνησε από τον J.A. Simpson, ο οποίος ανακάλυψε αυτό το όργανο για την καταγραφή ατμοσφαιρικών νετρονίων που προέρχονταν από τις κοσμικές ακτίνες το 1948.
Σε πολλούς από τους σταθμούς του σημερινού παγκοσμίου δικτύου μετρητών νετρονίων η συνεχής παρακολούθηση αυτής της συνιστώσας νετρονίων ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1957, με την επίσημη έναρξη του International Geophysical Year (IGY).

Αρχική περίοδος: International Geophysical Year και IGY μετρητές νετρονίων

Το 1957 – 1958 ξεκίνησε μια έρευνα υπό το σχέδιο της IGY και λίγο μετά, το 1959, ακολούθησε το πρόγραμμα IGC (International Geophysical Collaboration) ως συνέχεια του IGY. Στις 15 Σεπτεμβρίου 1957 το World Data Center (WDC-B2) δημιουργήθηκε στο IZMIRAN, Μόσχα (NIZMIR). Εκεί όλες οι παρατηρήσεις από όλο τον κόσμο συγκεντρώνονταν μέσω της ανταλλαγής δεδομένων. Παράλληλα δεδομένα που προέρχονταν από τους Σοβιετικούς σταθμούς και περιοχές στην Ευρώπη και την Ασία προωθούνταν σε βάσεις δεδομένων στην Αμερική (WDC-A) και την Ιαπωνία (WDC-C). Αυτή η ανταλλαγή δεδομένων συνέβαλε στην αμοιβαία κατανόηση και συνεργασία μεταξύ επιστημόνων από όλες τις χώρες.

Η ανανέωση του δικτύου: NM64 μετρητές νετρονίων

Τη δεκαετία 1960 η διεθνής επιστημονική δραστηριότητα σχετικά με τις κοσμικές ακτίνες συνέχισε να αναπτύσσεται κυρίως στα πλαίσια του International Year of the Quiescent Sun. Το 1964 ένας νέος τύπος μετρητή νετρονίων (NM64) δημιουργήθηκε από τους Hatton and Carmichael με μεγαλύτερους μετρητές ώστε να αυξηθεί και η στατιστική ακρίβεια. Οι παλιοί σταθμοί εξοπλίστηκαν εκ νέου και οι νέοι μετρητές εγκαταστάθηκαν σε νέους σταθμούς. Η εξέλιξη του αριθμού των σταθμών που εξοπλίστηκαν με μετρητές νετρονίων τύπου IGY ή NM64 και η εξέλιξη του ρυθμού καταμέτρησης φαίνεται στο σχήμα.

Προς την δημιουργία μιας βάσης δεδομένων πραγματικού χρόνου

Για πρώτη φορά δεδομένα μετρητών νετρονίων (από τον σταθμό της Μόσχας) παρουσιάστηκαν στο διαδίκτυο σε πραγματικό χρόνο το 1997, αυτό οδήγησε σε μια νέα εποχή συλλογής, επεξεργασίας και παρουσίασης δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.

Σήμερα το παγκόσμιο δίκτυο μετρητών νετρονίων αποτελείται από 50 μετρητές με διαφορετικά χαρακτηριστικά ως προς την ενέργεια και την απόκριση τους στις πρωτογενείς κοσμικές ακτίνες. Όλοι οι μετρητές νετρονίων λειτουργούν συνεχώς δίνοντας δεδομένα ανά 1 ή 5 λεπτά. Η πλειοψηφία των σταθμών (περίπου 30) παρουσιάζουν τα δεδομένα τους στο διαδίκτυο σε πραγματικό χρόνο. Από τον Ιανουάριο 2008, η βάση δεδομένων υψηλής ανάλυσης Neutron Monitor Database (NMDB), ένα πρόγραμμα που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει αναπτυχθεί. Αυτή η προσπάθεια αφορά στην ανάπτυξη μιας βάσης δεδομένων μετρητών νετρονίων πραγματικού χρόνου που θα περιέχει δεδομένα από όσο το δυνατόν περισσότερους σταθμούς. Ο κύριος στόχος είναι να αναπτυχθεί μια ψηφιακή «αποθήκη» δεδομένων κοσμικής ακτινοβολίας, τα οποία θα διατίθενται μέσω του διαδικτύου σε ένα ευρύ φάσμα χρηστών.

Μελλοντικά τα δεδομένα της κοσμικής ακτινοβολίας θα μπορούσαν να συσχετιστούν με άλλα επιστημονικά δεδομένα (π.χ. δίκτυα τηλεσκοπίων μιονίων) που θα ενσωματωθούν σε αυτή την βάση δεδομένων κοσμικών ακτίνων.


Previous
Next